Lifi, Breedband via knipperlicht

 Vandaag in BNR Digitaal de eerste commerciële toepassing van Lifi, draadloos internet via lichtsignalen. Had ik daar niet eens wat over geschreven? Ja hoor, negeneneenhalf jaar geleden, toen het nog stevig behoorde tot de wetenschappelijke onderwerpen die misschien ooit eens een product zouden worden. Altijd leuk om zoiets terug te vinden. :-)

(NRC, 25 maart 2010)

Een kaars voor je raam vannacht is 'ja,' geen kaars is 'nee.' Dat is één bit aan informatie. Met een zaklantaarn en morsecode kun je hele boodschappen overseinen. Maar met knipperlicht kun je veel verder gaan. Volgens het Fraunhofer-instituut in Berlijn kunnen we zelfs onze computers op internet aansluiten via flikkerende lampjes.

Wifi, draadloos netwerk, verzorgt in de meeste huishoudens de laatste meters van de internetverbinding naar de pc. Wifi gebruikt een deel van het radiospectrum dat vrij beschikbaar is en dat juist daarom door veel apparaten wordt gebruikt, zoals draadloze telefoons en spelbesturingen. Alle computers in huis plus die van de buren komen daar dus nog bij. Als internet last heeft van traagheid, is 'interferentie' - apparaten die hinderlijk door elkaar praten - mogelijk de oorzaak.

Het Heinrich Hertz-instituut van de Fraunhofer Gesellschaft onderzoekt al een paar jaar de mogelijkheden van moderne led-lampen om dataverbindingen te verzorgen. Het principe is eenvoudig. Door te knipperen kan een lampje enen en nullen weergeven. Als dat elders wordt gedetecteerd is de verbinding een feit.

Met gloeilampen heeft dit geen zin. Peertjes geven licht door verhitting. Hoe sneller je ze laat knipperen, hoe minder ze tussen twee flitsen afkoelen en hoe minder er van knipperen sprake zal zijn. Meer dan een paar honderd keer per seconde zit er niet in - te weinig voor een serieuze dataverbinding.

Leds (light emitting diodes) zijn chips die lichtgeven zonder verhitting. Ze zitten al jaren als verklikkerlampjes in elektronische apparatuur en worden langzamerhand ingezet als huiskamerverlichting. Leds kunnen miljoenen keren per seconde aan- en uitgaan; goed voor enkele megabits per seconde. Het menselijk oog ziet dat niet, dus in theorie kun je de verlichting die toch al aanwezig is hiervoor gebruiken zonder dat iemand er last van heeft.

De groep aan het Heinrich Hertz-instituut rond dr. Jelena Vučić is op zoek naar de grenzen van dit principe. Vorige week presenteerden ze hun resultaten op een conferentie in San Diego. Door alleen de kleur blauw te gebruiken (de bewuste led's geven van nature blauw licht) hebben ze de snelheid al weten op te voeren tot 100 megabit per seconde. Verdere verbeteringen aan hun ontvangers leidden tot een record voor commerciële leds van 230 Mb/s. Dit is ongeveer gelijk aan wat de beste wifi-apparatuur van het moment presteert.

Internet via lampen zal zijn eigen karakteristieken hebben, die handig kunnen zijn of juist niet. Zo komt het signaal niet door muren heen. Dat is binnenshuis wat minder handig: je hebt in elke kamer een aparte 'zender' nodig. Aan de andere kant kan niemand bij de buren of buiten op de verbinding meeliften. Zolang de gordijnen dicht zijn tenminste.