Bloggers aan het front

 Planet, 2 maart 2007 

Ze zijn niet moeilijk te vinden, bloggers aan het front. En dat is juist wat me verbaast. Wie haalt het in zijn stomme defensiehersens soldaten zomaar met de buitenwereld te laten communiceren?

Naar aanleiding van de publiciteit over de soldatenweblogs komt er nu een gedragscode. Denigrerende teksten over de Afghanen mogen niet meer en informatie over de militaire operaties ook niet (mocht al niet trouwens, gebeurde wel). Maar Defensie laat de manschappen eerst publiceren, en controleert dan pas.

Het is een herhaling van de kwestie rond Amerikaanse soldatenblogs uit Irak van september 2005, waar ik destijds bij BNR Nieuwsradio over heb gecolumneerd (aflevering 19 september 2005). Ook toen: defensie-autoriteiten zouden beter opletten, maar alleen achteraf.

Ik snap het niet. Wat bezielt volwassen kerels om het over schapenneukertjes te hebben terwijl de godganse wereld, inclusief Jihadterroristen-in-opleiding, kan meelezen? Hoe imbeciel ben je als je over straatarme mensen in een ontwikkelingsland vooral vertelt dat ze stinken en hun behoefte in de goot doen?

Defensie volg ik ook niet. Er bestaat informatie die niet naar buiten mag, of de missie loopt gevaar. Als je dat serieus neemt, ga je toch niet ná publicatie kijken wat die soldaten precies schrijven? Dan moet je dat vooraf controleren, daar kan geen discussie over zijn. En zeker geen discussie over vrijheid van meningsuiting, want die kán niet gelden voor een soldaat aan het front. Of gaan we in een kringgesprek de strategie vaststellen?

Het is ook te dol dat 'embedded' journalisten hun werk van tevoren moeten laten zien, terwijl de botte boeren en sukkels onder het voetvolk hun gang kunnen gaan. Blijkbaar begrijpt Defensie zelf ook niet volledig dat werkelijk iederéén een weblog kan lezen vanaf de eerste seconde dat een posting online staat.

En de schrijftafelhelden die het nu opnemen voor de bloggers snap ik ook niet. Geenstijl bijvoorbeeld ging helemaal over de rooie tegen Francisco van Jole, alsof die als enige over de foute militaire blogs had bericht. Planet was er eerder mee. GS deed ook of er maar één laakbare weblog was - en alsof de rest geweldig de moeite waard was - maar in NRC Handelsblad kun je meer voorbeelden vinden. Ook NRC kopt overigens dat de webloggers 'beknot' zullen worden.

Hallo, is bloggen een van God gegeven recht of zo? Dit is oorlog, geen vakantiereisje. Voor de duidelijkheid: als journalist lust ik wel pap van gelekte informatie. Dus kom maar op met die ongenuanceerde, xenofobe, racistische beuzelpraat. Hier met die foto's van martelpraktijken en knokpartijen in discotheken. Meteen online ermee. Zónder mijn journalistenpet kan ik alleen mijn tekst van anderhalf jaar geleden herhalen:

"Als ik het in het leger voor het zeggen had, werd bloggen verboden en tot daad van verraad verklaard. Stel je voor dat iedere soldaat op eigen houtje de buitenwereld te woord stond! Inzake fotograferen zou ik nog strengere regels invoeren. Alle digitale apparatuur die in staat is beeld of geluid op te nemen zou ik verbieden. Niet alleen wie foto's neemt of publiceert zou ik voor de krijgsraad slepen, maar ook wie erop staat. Wie een camera op zich gericht weet moet zelf ingrijpen, in het landsbelang, en niet de verantwoordelijkheid laten aan degene met de camera."